Holozoik Beslenme

14.05.2018 - 12:51

Canlılar kendi besinlerini üretiyorsa bunlara üretici canlılar denir. Üretici canlılara ototrof canlılar da denir. Eğer canlılar kendi besinlerini kendileri üretemeyip dışarıdan alıyorsa bunlara da tüketici canlılar denir. Tüketici beslenme türlerinden biri de holozoik beslenme dediğimiz türdür. Tüketici beslenen canlılara ise heterotrof canlılar denir.

Heterotrof canlılar üçe ayrılır:

  1. Holozoik beslenen canlılar
  2. Saprofit canlılar
  3. Simbiyotik canlılar

Bu yazıda holozoik beslenme ve holozoik canlılar üzerinde duracağız.

Besinlerin hayvanlar tarafından parçacıklar şeklinde alınıp sindirim boşluklarında sindirildiği beslenme çeşidine holozoik beslenme denir.

Holozoik beslenmede saprofit beslenme ve simbiyotik beslenmeden farklı olarak besinlerin katı parçacıklar halinde alınması ve sindirim boşluğunda mutlaka sindirilmesi söz konusudur. Holozoik beslenen canlıların ortak özelliği sindirim sistemlerinin gelişmiş olmasıdır. Hayvanların çoğu bu şekilde beslenmektedir.

holozoik beslenme

Holozoik Beslenme Kaça Ayrılır?

Holozoik beslenen canlılar üçe ayrılır. Bunlar:

  1. Otçullar (Herbivorlar)
  2. Etçiller (Karnivorlar)
  3. Hepçiller (Omnivorlar)

Şeklindedir. Şimdi de bunlara kısaca bakalım.

Herbivor (Otçul) Beslenme

Otçullar adı üstünde otla beslenen hayvanlardır. Bu canlılar sadece ot ve bitkisel besin yerler. Ağaç yapraklarını yiyen canlılar da otçuldur. Meyve, tohum, dal, yaprak yiyen canlılar da bitkisel ürün tüketmiş olur. Otçul olmak ille de yeşil ot yemeyi şart kılmaz. Koyun, keçi, inek, birçok balık ve böcekler otçullara örnektir.

Otçullar holozoik beslenme içerisindeki en kalabalık gruptur. Üretici olan bitkilerden aldıkları besinleri kullanırlar. Bu sayede besin zincirinde enerji akışını sağlarlar. Herbivor canlılar besin piramidinde bir üst basamakta bulunan etçiller için besin kaynağı olurlar. Otçullar çok farklı boyutlarda olabilmektedir. 1 cm büyüklüğünde oyçul olduğu gibi 4 metre boyunda da otçul hayvan vardır.

Birçok farklı otçul türü vardır. Otçulların birçoğu çeşitli bitkileri yerler. Ancak bazıları sadece tür bitkiyle beslenir. Tek tip bitkiyle beslnen otçullar da alt gruplara ayrılırlar. Örneğin, öncelikli olarak meyve yiyen hayvanlar frugivor olarak adlandırılır. Meyve yarasaları ve uçan tilkiler, frugivorlara örnekti. Çoğunlukla yaprakla beslenen canlılara ise folivor denir. Bunların alt adlarını ezberlemeye gerek yoktur.

Karnivor (Etçil) Beslenme

Diğer hayvanları yiyerek beslenme ihtiyacını gideren hayvanlara karnivor yani etçil denir. Etçil hayvanların olması doğadaki yaşam mücadelesini şiddetli hale getirmiştir. Çünkü bu canlılar beslenmek için avlanmak zorundadırlar. Avladıkları hayvanların da kaçma ihtimali olduğu için doğal yaşamda av - avcı ilişkisi şekillenmiştir.

Etçiller otçullarla beslenirler. Bu nedenle besin zincirinde otçulların üzerinde bulunurlar. Bunun doğal sonucu olarak karnivor beslenme yapan etçil canlıların biyokütlesi otçullardan daha az olmak zorundadır. Buna karşın vücutlarında biriken zehirli atık miktarı daha fazladır.

Kaplan, aslan, kartal, akbaba gibi canlılar etçil canlılara örneklerdir. Etçil canlıların bazıları doğrudan avlanırken bazıları da diğer evcillerin av artıklarıyla beslenir.

Omnivor (Hepçil) Beslenme

Hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle beslenen canlılara omnivor yani hepçil denir. Bu canlıların en bilindik örneği insandır. Bildiğimiz gibi insan hem etçil hem de otçuldur. Yani hem ot yer, hem de ot yiyen otçulları yer.

Omnivor beslenme yapan canlıların sinirim sistemi çeşitli besinleri sindirerek şekilde gelişmiştir. Ayrıca bu canlıların besin çeşitliliği de fazladır. Örneğin bir koyun sadece ot yerken bir insanın ne kadar farklı besin türüyle beslendiğine dikkat edelim.

Omnivor beslenme yapan canlılara ayı, domuz, ördek, martı gibi canlılar örnek gösterilebilir. Bu canlılar genellikle ortamda en kolay ulaşabildikleri besinleri tercih ederler.

Mantarlar veya bakteriler holozoik beslenir mi?

Holozoik beslenmeyle ilgili olarak bu soru sık sorulmaktadır. Ancak yukarıda da tanımladığımız gibi holozoik beslenme hayvanlara özgü bir beslenme çeşididir. Diğer canlı alemlerinde holozoik beslenme görülmez.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap