Kuru Buz Nedir?

14.04.2018 - 07:53

Kuru buz, karbondioksitin katı formunun adıdır. Normal koşullarda gaz olan karbondioksitin katı haline kuru buz denir. Aslında başlangıçta 'kuru buz' terimi, 1925 yılında bir markanın çıkardığı katı karbondioksit ürününün ticari adıdır. Ancak daha sonra bu ifade genelleşmiş ve bütün katı karbondioksitlere verilen ortak ad olmuştur.

Karbondioksit, havanın doğal bir bileşenidir. Soluk verdiğimizde biz de dışarıya karbondioksit veririz. Kuru buz formülünü merak edenler için karbondioksitin formülü CO2'dir. Kuru buz nedir kısaca anlattık. Şimdi de kuru buz ne işe yarar ve nerelerde kullanılır buna değinelim.

kuru buz nedir

Kuru Buz Ne İşe Yarar?

Kuru buz erimeden süblimleşir. Yani sıvı hale geçmeden doğrudan gaz haline geçer. Bu nedenle uçucudur. Bu özelliği onun eriyip sulanmamasına neden olur. Bu açıdan epey kullanışlı bir ürün haline gelmiştir. Görsel özelliği de güzel olan bu buzun çeşitli alanlarda kullanıldığına şahit olmaktayız. Yemek yerken veya bir şeyler içmek istediğimizde servis tabağına bazen kuru buz eklenmektedir.

Kuru buz, duman makineleri ve laboratuvar deneyleri için güvenlidir. Yüzey sıcaklığı çok düşüktür. Doğrudan gaza dönüştüğü zaman güzel bir duman görüntüsü ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle ticari ürün olarak satılmaktadır. Tıpta kan ve organ taşınmasında soğutucu olarak da kullanılmaktadır.

Kuru Buzun Özellikleri

Kuru buzun özelliklerini maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:

  • Kuru buz katı karbondioksittir.
  • Kuru buz aşırı derecede soğuktur (-78.5 °C). Bu sıcaklıkta katı halinden doğrudan gaz haline geçer.
  • Kuru buzun sıvı karbondioksit oluşturması için, yüksek basınçlı bir ortama ihtiyaç vardır. Normal koşullarda bu gerçekleşmez.
  • Kuru buzun ilk yayınlanan gözlemi 1835'te Fransız kimyacı Charles Thilorier tarafından yapıldı. Bir sıvı karbondioksit tüpü açıldığında CO2 buzunun oluşumu fark edildi.
  • Kuru buz kar veya su buzuna benzer. Genellikle beyaz olarak görünen parçalar olarak satılır. Dışarı ile temas ederse havadaki su buharı yüzeyine toplanıp kolayca donar.
  • Sıradan bir su buzu gibi gözükse de, “kuru” olarak adlandırılmasının nedeni sıvı haline geçmemesidir.
  • Kuru buzun yoğunluğu (özkütlesi) genellikle 1.2 ile 1.6 g/cm3 arasında değişir

Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Şimdiye kadar hep olumlu tarafları üzerinde durduk. Biraz da kuru buzun zararları üzerinde duralım. Aslında zarar değil de kullanım kurallarına dikkat edilmediğinde ortaya çıkan problemler vardır. Bu nedenle şu hususlara dikkat etmek gerekir:

  • Kuru buzla temas, donma ve soğuk yanıklara neden olabilir. Kuru buz ile cilt, göz veya ağız arasında temas kurmamak gerekir.
  • Kuru buzla çalışırken yalıtımlı eldiven kullanılmalıdır.
  • Kuru buz ve karbondioksit toksik olmasa da, kuru buz kullanımı solunum zararı oluşturabilir. Çünkü hava ile karıştığında ortamdaki karbondioksit oranını arttırır.
  • Kuru buzun kullanıldığı ortamların iyi hava alan ortamlar olması gerekir. Özellikle büyük miktarda buz kullanılıyorsa ortam havalandırılmalıdır.
  • Kuru buz asla yenmemeli ve yutulmamalıdır.
  • Kapalı kap içine sıkıştırılmamalıdır. Özellikle cam kaplar içerisinde sıkıştığında zamanla gaz basınç oluşturduğundan kırılma riski taşır.

Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap