Oksijen Döngüsü
Doğadaki madde döngülerinden biri de oksijen döngüsüdür. Bu yazıda oksijen döngüsü nasıl gerçekleşir kısaca anlatacağız. Ardından döngü şeması ile konuyu görselleştirmeye çalışacağız. Oksijen döngüsü ilk olarak 8. sınıf konularında karşımıza çıkmaktadır. Bu döngüyü bilmek bazı temel biyolojik süreçleri de bilmek anlamına gelmektedir.
Bütün canlıların oksijene ihtiyacı vardır. Solunum için oksijen gereklidir. Biz soluyarak oksijeni içimize çekip karbondioksiti dışarı veririz. Yaşayan hücreler enerji üretmek için oksijene ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle tıpkı diğer maddel döngülerinde olduğu gibi oksijen de doğa boyunca yer değiştirerek hareket eder.
Oksijen Döngüsü Nasıl Gerçekleşir?
Bitkiler ve diğer fotosentetik canlılar oksijen döngüsünü başlatır. Fotosentez denilen süreçle bitkiler, karbondioksiti ve suyu besin üretmek için kullanır. Bunu da güneş enerjisi ile yapar. Bu işlem sonucunda oksijen açığa çıkar. Fotosentezde açığa çıkan oksijen suyun yapısındaki oksijendir. Bildiğimiz gibi su iki hidrojen ve bir oksijenden oluşmaktadır.
Bitkiler gibi fotosentez yapan canlılar oksijen alır ve karbondioksit verir. Döngünün diğer yarısı hayvanlar gibi tüketici canlılar ile gerçekleşir. Karbonhidratları enerjiye dönüştürmek için oksijen alır ve solunum yolu ile karbondioksiti açığa çıkarırız. Böylece, bitkilerin ürettiği oksijen hayvanlar tarafından kullanılır.
Ancak bu oksijen döngüsü süreci göründüğü kadar basit değildir. Temel oksijen döngüsü hakkında daha detaylı bilgi edinelim.
Oksijen Döngüsünün Şeması ve Adımları
Atmosfer, Dünya yüzeyindeki gazların bulunduğu bölgedir ve en büyük serbest oksijen kaynağıdır. Atmosferde azottan sonra en çok oksijen (%20 kadar) bulunur. Solunum yapan canlılar bu miktarı azaltırken, fotosentez yapan canlılar ise bu miktarı arttırırlar.
Biyosfer bütün canlıları içine alan katmandır. Bu katmanda oksijen solunum ve fotosentez sayesinde serbest halde hareket eder. Ancak oksijenin en büyük kaynağı taş küre (litosfer) ve su küredir (hidrosfer). Bu size de ilginç gelebilir ancak taş küredeki maddelerin yapısında bol miktarda oksijen bulunur.
Fotosentez ve solunum ile oksijen canlılar arasında hareket ederken taş küredeki minerallerin parçalanmasıyla da oksijen serbest hale gelir. Daha sonra çeşitli oksitlenme süreçleriyle yine oksijen bazı minerallerin yapısına katılıp çöker.
Yukarıdaki şemada canlılar arasındaki oksijen döngüsü gösterilmiştir. Oksijen atmosferde, suyun yapısında, minerallerin yapısında bileşik olarak, atmosferde serbest halde bulunabilir. Oksijen bu hareketi sırasında canlılar tarafından solunum için kullanılır.
Atmosferdeki oksijen oranının yüksek olması bizi aldatmamalıdır. Oksijen seviyesinin belirli bir oranın altına düşmesi yaşamı tehlikeye sokar. Bu nedenle oksijen üreten yeşil ağaçlara ihtiyacımız vardır. Doğanın korunması dengeli bir çevre için önemlidir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı