Kaynama Nedir?
Kimya ve fizik derslerinin her ikisinde de karşımıza çıkan kaynama bizim için önemli bir olaydır. 5. sınıf müfredatında ilk tanımıyla karşılaştığımız kaynamanın ne olduğunu bilmezsek ve bildiğimizi zannedersek hata yapabiliriz. En çok yapılan hatalardan biri ise kaynama ile buharlaşmayı karıştırmaktır.
Bu tanıma dikkat etmek gerekir. Örneğin bir suyu ısıttığımızda sıcaklık arttıkça buhar basıncı da artacaktır. Belli bir aşamadan sonra buhar basıncı ile dış basınç birbirine eşit olacaktır. Bu noktadan itibaren su kabarcıklar çıkarak ve tamamen gaz fazına geçmeden sıcaklığı artmayacaktır. Suyun aldığı ısı sıcaklığını arttırmaya değil kalan suyun tamamını gaz fazına çevirmeye harcanacaktır.
Kaynama Noktası Nedir?
Yukarıda anlattığımız kaynama haline ulaşılan noktaya kaynama noktası ya da kaynama sıcaklığı denir.
Kaynama ısısı ise farklı bir olaydır. Bu kavramları karıştırmamak gerekir. Kaynama sıcaklığına ulaşmış bir sıvıyı gaz fazına çevirmek için gereken ısı enerjisine kaynama ısısı denir. Kaynama ısısı sıcaklık gibi dereceyle ifade edilmez. Ancak enerji ile ifade edilir. Çünkü enerji bir ısı çeşididir.
Halk arasında yaygın olarak suyun kaynama noktası 100 °C olarak bilinir. Oysa bu her zaman doğru değildir. Kaynama noktası buhar basıncın dış başınca eşit olması demektir. Eğer siz dış basıncı azaltırsanız daha düşük sıcaklıklarda da suyun kaynaması mümkündür. Doğru ifade suyun deniz seviyesinde kaynama noktası 100 °C'dir şeklinde olmalıdır.
Kaynama noktasına ulaşmayan sıvının sıcaklığı ısı aldıkça artar. Ancak kaynama noktasına ulaşınca eğer madde saf ise sıcaklığı sabit kalır. Bu durumda maddenin ısı aldıkça yavaş yavaş tamamının gaza dönüşmesi beklenir. Bir su molekülünü kaynama noktasında gaz fazına çevirmek, sıcaklığı arttırmaktan çok daha fazla enerji gerektirir. O yüzden suyun altını açık unutursanız epey bir süre tamamen gaz olana kadar aynı sıcaklıkta kalacaktır.
Evde kendimiz dahi denediğimizde suyun sıcaklığının hızla arttığını fakat belli bir aşamadan sonra sıcaklığının yükselmediğini görürüz.
Saf maddelerin kaynama noktası belirli basınçlarda sabittir. Ancak çözelti gibi karışımların kaynama noktası sabit değildir. Çünkü derişim arttıkça kaynama noktası değişecektir. Buharlaşma ile de sıvı miktarı değişeceğinden sürekli olarak derişim değişecektir. Bu da kaynama noktasının bir yerde sabitlenmemesine neden olacaktır.
Kaynama ve Buharlaşma Farkı
Yukarıda bahsettiğimiz gibi kaynama ve buharlaşma kavramları çok sık karıştırılmaktadır. Buharlaşmanın tanımı çoğu zaman kaynama için kullanılmaktadır.
Peki, buharlaşma nedir? Buharlaşma basitçe sıvı halden gaz haline geçiştir. Bunun için kaynama sıcaklığına ulaşmaya gerek yoktur. Su her sıcaklıkta gaz fazına geçebilir. Sadece sıcaklığının yüksek olması gaz fazına geçişini kolaylaştırır.
Suyun her sıcaklıkta buharlaştığını şöyle bir örnekle anlatabiliriz. Evde mutfağa dökülen az miktar su zamanla kendisi kurumaktadır. Kuruma buharlaşma sonucu oluşmaktadır. Ya da dışarıda asılan kıyafetlerin kuruması da yine buharlaşma ile mümkün olur. Bunun için kaynama noktasına gerek yoktur.
Kaynama noktasında ise buhar basıncı ve dış basınç eşit olur. Böylece tamamen buharlaşma olana kadar sıcaklık sabit kalır. Kaynama noktasında kalan bir sıvı ısı aldıkça belli bir süre sonra tamamen buharlaşıp gaz olur.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı