Kuvvet Çeşitleri
İlkokul 3. sınıf ve 4. sınıf konularından başlayarak fizik dersinde kuvvet kavramı ile çok sık karşılaşırız. Bu yazıda kuvvet çeşitlerine örnekler vererek kuvveti sınıflandırmaya çalışacağız.
Önce kuvvet nedir sorusunu kısaca cevaplamaya çalışalım.
Cisimlerin şekil ve yapısını, hareket doğrultusunu, yönünü değiştirebilen, durgun bir cismi harekete geçirebilen ya da hareketli bir cismi durdurabilen etkiye kuvvet adı verilir. Kuvvet fizikte vektörel bir büyüklüktür. Yani kuvvetin büyüklüğünün yanında yönü ve doğrultusu da bulunmaktadır. Fiziksel hesaplamalarda kuvvetin yön ve doğrultusu çok önemlidir.
Evrende meydana gelen olayların temelinde kuvvet vardır. Kuvvet ile doğada etkileşim meydana gelir. Bütün değişikliklerin temelinde kuvvet vardır.
Temelde iki çeşit kuvvet vardır. Bunlar:
- Temas gerektiren kuvvetler
- Temas gerektirmeyen kuvvetler
Olarak sınıflandırılır.
Temas Gerektiren Kuvvetler
Kuvvetin bir etki olduğunu biliyoruz. Etki deyince de birbirine temas eden iki cismi düşünebiliriz. Cisme temas etmek ona kuvvet uygulamanın en basit yoludur. Bu şekilde cisme doğrudan temas ile etki edilir. Temas gerektiren kuvvetlere örnekler şöyle sıralanabilir:
- Sıvıların ve gazların kaldırma kuvveti
- İtme kuvveti
- Çekme kuvveti
- Kas kuvveti
- Rüzgar kuvveti
- Sürtünme kuvveti
- Buhar kuvveti
- Hava direnci
Dikkat ederseniz bu kuvvetlerin hepsinde doğrudan cisim ile temas vardır.
Temas Gerektirmeyen Kuvvetler
Bazı durumlarda kuvvetin uygulanabilmesi için temasa ihtiyaç yoktur. Uzaktan da kuvvet etkili olabilir. Temas gerektirmeyen kuvvetlere örnekler şöyle sıralanabilir:
- Elektriksel kuvvet
- Manyetik kuvvet
- Nükleer kuvvet
- Kütle çekim kuvveti
Manyetik alanda hareket eden bir cisme manyetik kuvvet uygulanır. Ancak bu kuvvetin uygulanabilmesi için temasa gerek yoktur. Temasın olmaması etki olmadığı manasına gelmez. Etki olduğu sürece bir kuvvetin varlığından söz edebiliriz. Temas gerektirmeyen kuvvet çeşitleri makro alemde oldukça yaygındır.
Konuyla ilgili birkaç örnek soruya bakıp bilgimizi pekiştirelim.
Kuvvet Çeşitleriyle İlgili Örnek Sorular
Soru: Aşağıdakilerden hangisi temas gerektirmeyen bir kuvvettir?
A) Suyun kaldırma kuvveti
B) Yerçekimi kuvveti
C) Sürtünme kuvveti
D) Çekme kuvveti
E) İtme kuvveti
Çözüm: Yerçekimi kuvveti veya kütle çekim kuvveti temas gerektirmeyen bir kuvvettir. Diğer seçeneklerdeki kuvvetler temas gerektirir. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.
Soru: Atom çekirdeğinin yapısının bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvet çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nükleer kuvvet
B) Atom kuvveti
C) Kütle kuvveti
D) Madde kuvveti
E) Temel kuvvet
Çözüm: Atom çekirdeğindeki kuvvetler nükleer kuvvetler olarak adlandırılır. Örneğin zayıf nükleer kuvvet ve güçlü nükleer kuvvet buna örnektir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı