Por Nedir?
Biyolojide hücre kavramı içinde por ile karşılaşırız. Bu yazıda hücre zarı porları üzerinde duracağız.
Hücre zarından madde geçişleri konusunda madde alışverişinin nasıl olduğunu detaylı bir şekilde anlatmıştık. Porlar zardan doğrudan geçebilen maddelerin geçişi için oluşmuş yapılardır.
Hücre zarının yapısı çift katlı lipit katmanlardan oluşur. Bu katmanların içerisinde bulunan deliklerden difüzyon yoluyla madde geçişi gerçekleşir.
Porun Görevi Nedir?
Hücre zarında bulunan porların ana işlevi difüzyonu sağlamaktır. Ancak enerji harcanarak sağlanan madde geçişlerinden aktif taşıma için de por kullanılmaktadır. Hücre zarında madde alışverişi seçici geçirgenlik sayesinde olur. Porlar bu geçişleri denetlemekle görevlidir.
Porlardan madde geçişi çift yönlü olur. Hücre içerisinden hücre dışına ve hücre dışından hücre içerisine madde geçişleri porlar sayesinde gerçekleşir.
Yapılan araştırmalar yağ tabakasının etkisiyle porların esnek yapılar olduğunu da göstermiştir. Zaten hücre tabakasında bulunan önemli miktardaki yağ hücre zarının esnek ve hareketli bir yapı göstermesini sağlar.
Difüzyon, ozmos ve aktif taşıma için doğrudan hücre zarı porları kullanılır.
Porlardan Hangi Maddeler Geçer?
Porlarda hangi maddelerin geçip geçmediği bizim için önemli bir konudur. Porlardan geçen maddeler monomer maddelerdir. Monomerler küçük yapıtaşlarıdır.
Örneğin glikoz bir karbonhidrat monomeridir. Amino asit ise bir protein monomeridir. Bunlar hücre zarı deliklerinden doğrudan geçebilir.
Sindirimin esas amacı büyük yapılı molekülleri monomerlere çevirerek hücre içerisine alınmasını sağlamaktır.
Eğer bir molekül porlardan geçemeyecek kadar büyükse ve sindirilmiyorsa endositoz yoluyla hücre içerisine alınır ve egzositoz yoluyla hücre dışına atılır.
Porlardan geçen maddeler şöyle sıralanabilir:
- Glikoz, amino asit, yağ asiti gibi besin monomerleri
- Vitaminler
- Su
- Mineral ve tuzlar
Ancak proteinler, yağlar, polisakkaritler hücre zarı deliklerinden geçemez. Bu maddeler ya sindirilir. Ya da hücre zarında endositoz denilen yöntemle hücre içerisine alınır. Burada da hücre zarının belirli bir miktarının açılması ve cep oluşturması söz konusu olacaktır.
Konuyu anlamak için hücre zarının yapısını ve hücreden madde geçişlerini iyi bilmek gerekir. Bu bilindiği taktirde porların esas işlevi daha iyi anlaşılacaktır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı