Biyoteknolojinin Uygulama Alanları ve Biyoteknolojik Çalışmalar
Biyoteknoloji bilimsel bilginin ekonomik faaliyetler kullanılmasına en güzel örnektir. Biyoteknolojinin tanımı ve önemi yazısında biyoteknolojiye kısaca değindik. Bu yazıda biyoteknolojinin uygulama alanları ve biyoteknolojik çalışmalar üzerinde kısaca duracağız.
Bu açıdan bakıldığında bilim ve teknolojinin buluşma noktalarından biri olarak da görülebilir. Canlılık ve canlılarla ilgili edindiğimiz bilimsel bilginin ekonomik yararlar gözetilerek kullanılması biyoteknolojik çalışmaların özüdür. Şimdi biyoteknoloji nerelerde kullanılır ona bakalım.
Biyoteknolojinin Uygulama Alanları
Bugün çok geniş bir alan haline gelen biyoteknolojinin farklı ekonomi sahalarında uygulama alanları vardır. Aşağıdaki resimde biyoteknolojinin uygulama alanları sınıflandırılarak görselleştirilmiştir.
Görselde de gördüğünüz gibi biyoteknolojik çalışmalar ekonominin temel kısımlarında önemli yer ediyor. Tarım ve hayvancılık konusunda biyoteknolojinin kullanılması aynı zamanda gıda endüstrisine de yansıyor.
Yine tıp ve sağlık alanında bu bilgiden yararlanılması oldukça önemli bizim için. İlaç ve özellikle antibiyotik üretimi için diğer canlılardan yararlanabilmekteyiz. Bunu yaparken de biyolojik sistemlerden edindiğimiz bilgileri kullanıyoruz.
Çevre alanında biyoteknoloji çalışmaları ile daha iyi bir çevrede yaşama olanağına sahip oluyoruz. Özellikle su arıtma tesislerinde kullanılan mikroorganizmalar çevre alanında biyoteknolojinin nereye geldiğini göstermektedir.
Biyoteknoloji alanında yapılan çalışmalar yukarıda söylediğimiz ana hatların üzerine oturmaktadır. Dolayısıyla biyoteknolojinin çok değişik meslek dalları ile irtibat halinde olduğunu söylememiz mümkündür.
Biyoteknolojik Çalışmalar
Biyoteknolojik çalışmalar denince aklımıza hep ileri teknoloji gelmektedir. Oysa biyoteknolojiyi biz çok uzun süredir kullanıyoruz. En basitinden bir yoğurt mayalarken süte maya bakterileri katıp mikroorganizmalar sayesinde gıda elde ediyoruz.
Bu açıdan biyoteknolojik çalışmaları geleneksel ve modern şeklinde ikiye ayırabiliriz.
Geleneksel Biyoteknoloji Uygulamaları
Biyoteknoloji çalışmalarına örnekler verirken genellikle önce geleneksel tekniklerden başlarız. Bu konuda aklımıza gelen ilk örnekler yoğurt ve sirke yapımıdır.
Yıllardır ürettiğimiz bazı gıda ürünlerinde farkına varmadan aslında biyoteknoloji kullanmaktaydık.
Günümüzden yaklaşık 600 yıl önce yani mikroorganizmaların keşfedilmediği dönemlerde bile mikroorganizmalardan yararlanıldığı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Çok eski zamanlardan bu yana mikroorganizmalardan süt ürünleri ve sirke üretiminde, lifli bitkilerin yumuşatılmasında, pasta yapımında ve şarap üretiminde yararlanılmaktadır.
Geleneksel yöntemlerle kullandığımız canlılar ve ürettiklerimizi şöyle listeleyebiliriz:
- Maya mantarları: Şarap, bira, pasta mayası, etil alkol
- Bakteriler: Yoğurt, peynir, sitrik asit, azot gübresi, biyogaz
- Küf mantarları: Peynir, penisilin
Modern Biyoteknoloji Uygulamaları
Bilimsel bilginin artmasıyla bu bilginin insanlık yararına kullanılmaya başlaması paraleldir. Yukarıda bahsettiğimiz biyoteknolojik çalışma alanları zaman içerisinde kademeli olarak genişlemiştir.
1857 yılında Louis Pasteur fermantasyon yöntemini geliştirdi. 1865 yılında ise bira ve şarabın bozulmasında mikroorganizmaların rolü olduğunu gösterdi ve bu mikroorganizmalara karşı pastörizasyon yöntemini ortaya koydu. Pasteur, ayrıca enfeksiyonlardan ortaya çıkan hastalıklara karşı aşı yöntemlerini de geliştirdi.
1940’lı yıllarda antibiyotiklerin, bazı amino asitlerin, nükleotitlerin, enzimlerin ve vitaminlerin üretimi gerçekleştirildi.
Mikroorganizmalardan ürün elde etmede geleneksel yöntemler yeterli değildir. İleri teknolojinin ve bilginin kullanılması gerekir.
Biyoteknolojik çalışmaların gelenekselden moderne geçişinde önemli aşamaları şöyle sıralayabiliriz:
- Tahılların ıslahı ile tarıma geçilmesi: MÖ 10000
- Hayvanların evcilleştirilmesiyle hayvancılığın yayılması: MÖ 8000
- Alkol üretimi: MÖ 6000
- Mayalı ekmek üretimi: MÖ 4000
- Aşı üretimi: 1880’li yıllar
- Antibiyotik üretimi: 1940’lı yıllar
- Yüksek verimli tahılların üretimi: 1960’lı yıllar
- Genetiği değiştirilmiş organizma üretimi: 1990’lı yıllar
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı