Yarı Metaller ve Özellikleri

30.10.2017 - 10:29

Yarı metaller nelerdir? Yarı metallerin özellikleri nelerdir? Maddeler halinde yarı metaller.

Periyodik tabloda metaller ve ametaller arasında, yarı metaller veya metaloidler olarak bilinen bir element sınıfı vardır. Bu elementlerin özellikleri de metal ve ametallerin ortasındadır. Yani iki grup elementin özelliklerini de kısmen gösterirler.

Çoğu yarı metal, parlak, metalik bir görünüme sahiptir ancak kırılgan, düşük elektrik iletkenleri olup, metalik olmayan kimyasal özellikler gösterir. Yarı metaller, yarı iletken özelliklere sahip olan ve amfoter oksitler oluştururlar.

yarı metaller

Yarı metaller, periyodik tablodaki metaller ile ametaller arasındaki çizgi boyunca bulunurlar. Metal ve ametaller arasında periyodik tabloda zig zag çizerler.

Bu elementlerin ara özelliklere sahip olması nedeniyle, belirli bir elementin yarı metal olup olmadığını tespit etmek zor bir iştir. Bu nedenle farklı bilim otoriteleri arasında yarı metaller farklı şekilde sınıflandırılmıştır.

Yarı Metallerin İsimleri ve Sembolleri

Aşağıdaki listede yarı metallerin isimleri ve sembolleri verilmiştir:

  • Bor (B)
  • Silisyum (Si)
  • Germanyum (Ge)
  • Arsenik (As)
  • Antimon (Sb)
  • Tellür (Te)
  • Polonyum (Po)

Yukarıda yarı metallerin hepsi listelenmiştir. Ancak atom numarası 85 olan Astatin (At) kısmen yarı metal kısmen soygaz özelliği göstermektedir.

"Ben artık atış poligonuna tüfekle gelene sinirleniyorum" ifadesi yarım metaller için şifre olarak kullanılabilir. Yarı metallerin kodlaması için ürettiğimiz bu ifadeyle yarı metalleri daha kolay listeleme şansına sahip olabiliriz.

Bazı bilim adamları, periyodik tablodaki komşu elementleri metaloit olarak ya da metalloit özelliklere sahip element olduklarını düşünmektedir.

Örneğin karbon tabloda yarı metallere komşudur. Karbon atomlarından oluşan grafit metalik bir parlaklığa sahiptir ve elektriksel yarı iletken görevi görürken, karbonun elmas biçimi bir ametal özelliği gösterir. Yine komşu elementlerden fosfor ve oksijen, hem ametal hem de yarı metal özelliklerini kısmen göstermektedir.

Yarı Metallerin Özellikleri

Yarı metallerin elektronegatiflikleri ve iyonlaşma enerjileri, metallerin ve ametallerin elektronigativiteleri ve iyonlaşma enerjileri arasındadır. Bu nedenle, metalloitler her iki sınıfın özelliklerini sergiler. Örneğin, silisyum metalik bir parlaklığa sahip ancak iletkenlik açısından verimsiz ve kırılgandır.

Yarı metallerin reaktiflikleri tepkime girdikleri elementlere bağlı olarak değişir. Örneğin bor, flor ile reaksiyona girerken bir metal olarak, sodyumla tepkimeye girdiğinde ametal bir madde olarak işlev görür. Yarı metallerin kaynama noktaları, erime noktaları ve yoğunlukları çok çeşitlidir.

Yarı iletken özelliği göstermelerinden dolayı yarı metaller yarı iletken üretiminde sıkça kullanılırlar. Yarı metallerin bu özelliklerinden dolayı geniş kullanım alanları vardır.

Yarı metallerin özellikleri maddeler halinde aşağıda sıralanmıştır:

  • Elektronegatiflikleri metallerin ve ametallerin arasındadır.
  • İyonlaşma enerjileri metaller ve ametallerin arasındadır.
  • Hem metallerin hem ametallerin bazı özelliklerini taşırlar.
  • Reaktiflikleri tepkime verdikleri elementlere göre değişir.
  • Yarı iletken üretiminde sık kullanılırlar.
  • Metalik bir parlaklığa sahip olmakla birlikte ametal bir kırılganlık gösterebilirler.
  • Genellikle kimyasal reaksiyonlarda ametaller gibi davranırlar.
  • Normal şartlar altında çoğunlukla katı fazda yer alırlar.

Yarı Metaller Hakkında İlginç Bilgiler

Son olarak yarı metallerle ilgili bazı ilginç bilgileri paylaşalım

  • Yerkabuğundaki en bol bulunan yarı metal silisyumdur ki genel olarak en bol ikinci unsurdur.
  • En az rastlanılan doğal yarı metal tellürdür.
  • Metaloitler elektronik endüstrisinde değerlidir. Örneğin, silisyum, telefonlarda ve bilgisayarlarda bulunan çiplerin üretiminde kullanılır.
  • Arsenik ve polonyum oldukça toksik yarı metallerdir.
  • Antimon ve tellür metal alaşımlarında istenilen özellikleri eklemek için sıkça kullanılır.

Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap