Herkese Hak Ettiğini Vermek (Felsefe)
Felsefe devlet idare etme işi olan siyasetle yakından ilgidir. İktidarın kaynağı, sınırları ve nitelikleri tarih boyunca hep tartışılmıştır. Bu tartışmalar siyaset felsefesi alanının doğmasına neden olmuştur. Siyaset felsefesi en genel haliyle iktidarı sorgular.
Hukuki ve demokratik otorite en çok aranan otoritedir. Böyle bir otoritenin olduğu toplumlarda adalet ön plandadır. Adalet en genel haliyle herkese hak ettiğini vermektir. Birçok ideoloji adalet iddiasıyla siyasete kaynak oluşturmak ister. Örneğin eşitlikçi ideolojiler herkese aynı şeyi vererek adaletin sağlandığını savunurken diğer ideolojiler herkese eşit değil hak ettiğini vermek gerektiğini savunur.
Hukuk Devleti Kavramı
Devletin her eyleminde hukuk ilkelerine bağlı kaldığı, yasaların adil bir şekilde kullanıldığı devlete hukuk devleti denir. Hukuk devletinde keyfi uygulamalara yer yoktur. Vatandaşlar hukuk güvencesiyle hareket ederler.
Bireyler arası ilişki ve devlet birey ilişkisi hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir. Bütün uygulamalara hukuk kuralları dayanıklık eder. Ancak burada önemli olan kuralların etkin ve düzgün uygulanmasıdır. Hukuksuzla dolu birçok devletin de hukuk devleti olması iddiası vardır.
Bir devlet adaleti sağlamakta asla yüzde yüz seviyesine çıkamaz. Bu nedenle hukuk devleti olma bir var yok meselesi değil, bir mertebe meseledir. Amaç olabildiğince hukuk devleti olmaya çalışmak olmalıdır.
Hukuk devletinde herkese hak ettiğini vermek çok daha kolaydır. Çünkü herkesin hakkı yasalar çerçevesinde belirlidir. Bu yasalara kişisel hırs ve menfaatler karıştırılmadığı sürece adalet er ya da geç yerini bulacaktır.
Adaletle Otoritenin Rolü
Siyasal gücü elinde bulunduran egemenliğin meşru temsilcisi iktidardır. İktidar devletin sahibi olan halk adına eylemde bulunur. Adalet de devletin en önemli görevlerinden biridir.
Ancak yargı bağımsızlığı esas olunca adaletin iktidar gücü dışında bir şey olduğu düşünülebilir. Yargının bağımsız olması iktidarı adalet sağlama görevinden azat etmez. Çünkü adaletin yargı boyutu sadece bir boyutudur. Bunun birçok başka boyutu da vardır.
Örneğin ekonomik adalet, kaynakların paylaştırılması, devletin dezavantajlı vatandaşın (engelli vs.) yanında durması gibi olayların hepsi iktidar adalet ilişkisi içerisindedir.
En genel anlamda herkese hak ettiğini vermek sadece hukukun görevi değil aynı zamanda otoritenin görevidir. İktidar ekonomik yatırımları, eğitim politikasını, sağlık politikasını adaletli bir şekilde uygulamalıdır. Burada adaleti sağlarken de hukuksal denetime açık olmalıdır.
Yani kısaca herkese istediğini vermek yerine herkese hak ettiğini vermek adaletin ve hukuk devletinin en önemli amaçlarından biridir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı