Fiziksel ve Kimyasal Değişim

09.09.2017 - 21:20

Kimyada fiziksel ve kimyasal değişim kavramlarını çokça duymuşuzdur. Bu yazıda bu konuda gerekli olan bilgileri paylaşacağız ve örnekler vereceğiz.

Yanıt bulacağımız konular ise şöyledir:

  • Fiziksel ve kimyasal değişim nedir
  • Fiziksel ve kimyasal değişim örnekleri
  • Fiziksel ve kimyasal değişimlerin özellikleri

Maddelerdeki değişim fiziksel ve kimyasal olmak üzere ikiye ayrılır.

fiziksel ve kimyasal değişim

Fiziksel Değişim

Maddenin tanecik yapısı değişmeden hal ve biçimindeki değişimlere fiziksel değişim denir. Fiziksel değişimlerde;

  • Maddenin toplam kütlesi değişmez.
  • Maddenin kimyasal özelliği değişmez.
  • Fiziksel olayların çoğu tersine döndürülebilir.
  • Fiziksel özelliklerin bir kısmı değişir.

Özetle fiziksel değişmelerde maddenin iç yapısı değişmez. Sadece fiziksel özellikleri değişir.

Fiziksel Değişime örnekler

  • Camın kırılması
  • Buzun suda erimesi
  • Katı yağların erimesi
  • Odundan talaş elde edilmesi
  • Kağıdın parçalanması
  • Kar oluşumu
  • Kırağı oluşumu
  • Suyun buharlaşması
  • Naftalinin süblimleşmesi
  • Şekerin suda çözünmesi
  • Yoğurttan ayran yapılması
  • Reçelin şekerlenmesi
  • Gökkuşağı oluşması

Kimyasal Değişim

Maddenin yapısal bir değişikliğe uğrayarak yeni maddelere dönüşmesi durumunda gözlenen olaylara kimyasal olaylar denir.

Maddenin yap si değişerek bir yada birden fazla yeni madde ortaya çıkması olayına kimyasal değişim denir. Kimyasal değişimlerde;

  • Maddenin toplam kütlesi değişmez.
  • Maddenin kimyasal özelliği değişir.
  • Kimyasal olaylar tersine dönüştürülemez.
  • Kimyasal özelliklerin tamamı değişir.

Kimyasal Değişime Örnekler

  • Yaprağın sararması
  • Demirin paslanması
  • Sütün ekşimesi
  • Etin kokması
  • Meyvenin çürümesi
  • Sütten yoğurt yapılması
  • Peynirin küflenmesi
  • Hamurun mayalanması
  • Üzüm suyundan sirke yapılması
  • Fotosentez olayı
  • Grizu patlaması
  • Zeytin yağından sabun elde edilmesi
  • Sofra tuzunun elektrolizi

Yukarıda fiziksel ve kimyasal değişime verilen örneklerle konunun anlaşıldığını unutuyoruz. Şunu belirtmekte fayda var. Fiziksel değişimde maddenin yapısı değişmezken kimyasal değişimde bu değişir.

Ezber olarak madde geri döndürülemiyorsa kimyasal değişimdir gibi bir bilgi vardır. Ancak bu her durumda geçerli değildir. Örneğin buğdaydan un yaptığımız zaman undan tekrar buğday elde edemeyiz ama yine de bu durum fiziksel değişime örnektir.

Örnek Sorular

Konuyla ilgili soru çözüp konuyu pekiştirelim

I. Kağıdın yırtılması

II. Kağıdın yanması

III. Domatesin ekşimesi

Yukarıdaki öncüllerden hangisi kimyasal değişime örnektir?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

E) I, II ve III

Çözüm: Kağıdın yırtılması fiziksel değişimdir. Ancak yanması sırasında reaksiyon gerçekleşir ve kimyasal yapı değişir. Domatesin ekşimesi de yine kimyasal yapısının bozulmasıdır.

Bu nedenle cevap II ve III yani D seçeneği olur.

Bir örnek daha çözelim.

Aşağıdakilerden hangisi fiziksel değişime örnektir?

A) Solunum

B) Fotosentez

C) Demirin paslanması

D) Mumun yanması

E) Şekerin çayda erimesi

Çözüm: İlk dört seçenekteki değişimler kimyasal değişimdir. Ancak şeklerin çayda erimesi fiziksel bir değişimdir. Bu nedenle yanıt E seçeneği olur.

Mumun erimesi fiziksel değişim, yanması ise kimyasal değişimdir.

Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap