Canlılar Neden Beslenir?

07.09.2017 - 11:02

Canlıların en önemli özelliklerinden biri beslenmedir. Beslenmenin önemini ve nedenlerini bilmek canlılığı anlamak için önemlidir. Bu yazıda canlılar neden beslenir bunun üzerinde duracağız.

Bu yazıyı okuduktan ve konuyu çalıştıktan kısa süre sonra siz de bir şeyler yiyeceksiniz. Çünkü siz de bir canlısınız ve beslenme ihtiyacınız var.

Canlılar neden beslenir maddeler halinde şöyle özetleyebiliriz:

  • Enerji ihtiyacını karşılamak
  • Gerekli molekülleri organizmaya almak
  • Metabolizma devamlılığını sağlamak
  • Su ihtiyacını karşılamak

İki maddede özetlersek enerji ihtiyacını karşılamak ve gerekli molekülleri elde etmektir.

canlılar neden beslenir

Canlıların Enerji İhtiyacı

Canlılarda gerçekleşen yapım (biyosentez) ve yıkım (parçalanma) tepkimelerinin tümüne metabolizma denir.  Yapım olaylarında madde sentezi gerçekleşir. Örneğin; karbonhidrat, protein, yağ, nükleik asit sentezi vb. Yıkım olaylarında ise canlının ihtiyacı olan enerji karşılanır. Örneğin: oksijenli ve oksijensiz solunum, ATP'nin hidrolizi vb.

Canlıların metabolizması yaptığı işe, yaşa, kiloya vb. etkenlere göre değişir. Canlılar metabolik faaliyetler için ihtiyacı olan enerjilerini hücre solunumu olayını karşılarlar.

Yaşamsal olayların devam etmesi enerji ile mümkündür. Hücrelerin ihtiyacı olan enerjilerini bir dizi kimyasal olay ile kendilerinin üretilmesinde hücre solunumu adı verilmektedir. Canlılarda gece gündüz gerçekleşen solunum olayının esas amacı hücre için gerekli enerjiyi sağlamaktır.

İşte bu ihtiyaçların karşılanması için canlılar beslenmek durumundadır. Besin ile alınan maddeler solunum ile enerjiye dönüştürülüp kullanılır.

Gerekli Moleküllerin Alınması

Canlılar yaşamlarını devam ettirmek için çeşitli moleküllere ihtiyaç duyarlar. Hücre içi tepkimelerin gerçekleşmesi için enzimlere ihtiyaç vardır. Enzimler de protein yapılıdır. Her canlı bütün proteinleri üretemediğinden bu proteinleri dışarıdan almak zorundadır.

İnsanlar olarak bizler beslenerek çeşitli proteinleri dışarıdan beslenme yoluyla alırız. Proteinler beslenmenin önemli bir adımıdır ancak tek faktör değildir.

Düzenleyici olarak rol alan çeşitli vitaminler ve yağ asitlerinin de dışarıdan hazır olarak alınması gerekir. Bunu da beslenme yoluyla temin edebiliriz.

Su ve mineraller gibi önemli inorganik maddeler de besin yoluyla alınır. İnorganik madde üretimi imkansız olduğu için bunları bütün canlılar dışarıdan alır. Sadece canlı içinde bu maddeleri bazı bileşiklerin yapısına katma ve dönüştürme imkanı bulunmaktadır.

Beslenmeye Göre Sınıflandırma

Beslenme çok temel bir faaliyet olduğu için canlılar beslenmeye göre de sınıflandırılmıştır. Kendi besini yapma veya yapamama durumuna göre canlılar üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar olarak sınıflandırılır.

Her canlı kendi ihtiyacına göre bir beslenme davranışı gösterir. Ot ile beslenen otçullar ihtiyaçlarını sadece bitkilerden karşılarken et yiyiciler ise başka canlıları tüketerek karşılar. Hem etçil hem otçul olan bizim gibi canlılar ise ihtiyacını daha çeşitli kaynaklardan karşılar.

Peki, canlılar neden farklı beslenirler? Çünkü canlıların ihtiyaçları da farklıdır. Organizma büyüklüğüne, metabolizmaya göre canlıların ihtiyaçları da farklılık gösterir. Bu nedenle canlıların beslenmesi de farklıdır.

Bir etçilin ihtiyaç duyduğu besinler ile bir otçulun ihtiyaç duyduğu besinler kısmen birbirinden ayrılmıştır. Beslenme şekli ihtiyaca göre şekillenmiştir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap