Modifikasyon Nedir?

06.09.2017 - 13:38

Canlılar bazı koşullarda çeşitli değişimler gösterirler. Modifikasyon canlılarda meydana gelen ve kalıtsal olmayan değişimlerdir. Değişimin kalıtsal olmaması demek sonraki nesillere aktarılmaması demektir.

Evrim teorisine göre canlılar zaman içerisinde ortam koşullarına evrim mekanizması ile uyum sağlarlar. Bu değişimler sonraki nesillere aktarılmaktadır. Ancak modifikasyon bir sonraki canlıya aktarılmamakta ve o canlının yaşamı ile sınırlı kalmaktadır.

Bu açıdan bakıldığında modifikasyonlar canlıların genetik hücrelerinde değil, vücut hücrelerinde ortaya çıkmaktadır. Yani canlının genotipini değil fenotipini değiştirmektedir.

Modifikasyona yol açan durum yine çevre koşullarıyla ilgilidir. Nem, sıcaklık, su miktarı gibi durumlar canlıda modifikasyona yol açar.

Modifikasyon Özellikleri

Modifikasyonun çeşitli özellikleri vardır. Bu özellikleri maddeler halinde ele alırsak modifikasyonu kısaca özetlemiş oluruz.

  • Modifikasyonlar kalıtsal olmayan değişimlerdir.
  • Değişen özellikler sonraki nesillere aktarılmaz.
  • Değişim yaşayan canlıyla sınırlıdır.
  • Genetik değişim yoktur.
  • Vücut hücrelerinde ve fenotipte değişim görülür.
  • Ortam koşullarının etkisiyle olur.

Modifikasyon da bir adaptasyon türüdür. Ancak adaptasyon daha geniş bir kavramdır ve kalıtsal olan değişimleri de içerir. Örneğin çölde yaşayan tilkilerin uzun kulaklı olması bir çevresel adaptasyon örneğidir ancak modifikasyon değildir. Çünkü kalıtsal bir özellik kazanmıştır ve nesillere aktarılan bir özelliktir.

Modifikasyon Örnekleri

Modifikasyonlara çeşitli örnekler verilebilir.

  • Spor yapan insanlarının kaslarının gelişmesi
  • Bir organı kopan canlının yaşamına yeni formunda devam etmesi
  • İyi beslenen canlıların daha iyi gelişim göstermesi
  • Çok yemek yiyen insanların kilo alması
  • Işığın olduğu ortamda bitkinin klorofil oluşturması
  • Güneşte duran insanın bronzlaşması
  • Çuha çiçeğinin farklı sıcaklıklarda beyaz ve kırmızı çiçek açması
  • Arı sütü ve balla beslenen dişi arının kraliçe arı, polenle beslenenlerin ise işçi arı olması
  • Sırtına buz konan beyaz renkli tavşanın buz konulan yerinin kararması

Yukarıda verilen modifikasyon örnekleri çoğaltılabilir. Dikkat ederseniz bu değişimlerin hiçbiri kalıtsal değildir. Bir sonraki nesle aktarılamaz. Örneğin spor yapıp kaslanırsanız çocuğunuz sizin gibi kaslı doğmaz. Genetiğinizle ne aktarırsanız çocuğunuzda o genler olacaktır.

modifikasyon nedir

Bununla ilgili ilginç bir örnek aktaralım. Japonya’da bir koca karısına dava açmış ve boşanma talebinde bulunmuştu. Sebebi ise şuydu. Doğan çocukların anne gibi güzel olmaması babayı kuşkulandırmıştı. Yapılan araştırmalar sonucunda annenin evlenmeden önce bir dizi estetik ameliyatla kendini güzelleştirdiği ortaya çıktı.

Estetik ameliyatla yapılan değişimler modifikasyon olduğu için çocuklara aktarılmamıştır.

Kolu kopan bir insanın çocuğu yine iki kollu olarak doğar. Çünkü ortaya çıkan değişim kalıtsal değildir.

Modifikasyon ve Mutasyon

Mutasyon kısaca özetlemek gerekirse bir canlının genlerinde meydana gelen değişimlerdir. Genlerin değişmesi için radyoaktif etki gibi durumların ortaya çıkması gerekir. DNA bazen hatalı eşlenir ve gen yapısı aynı şekilde korunmaz. Bu durumda mutasyon ortaya çıkar.

Mutasyonların büyük bir bölümü öldürücüdür. Yani canlı mutasyondan sonra yaşamına devam edemez. Ancak bazı durumlarda mutasyon küçük çaplı olur ve canlının yaşamını sürdürmesine engel olmaz.

Peki, mutasyon yeni nesillere aktarılır mı?

Mutasyonlar vücut hücrelerinde meydana gelirse modifikasyona yol açar. Yani bir sonraki nesle değişen özellikler aktarılmaz. Ancak üreme hücrelerinde meydana gelen değişimler bir sonraki nesle de aktarılır. Çünkü değişim geçirmiş üreme hücresinin DNA’sı ile yeni canlı vücut bulacaktır.

Kısaca özetlersek mutasyon modifikasyona da neden olabilir, kalıtsal değişime de neden olabilir. Bu mutasyonun gerçekleştiği hücrelere bağlıdır.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap