İktidar Kaynağını Nereden Alır?
Felsefesi açıdan sorulan önemli sorulardan biri “iktidar kaynağını nereden alır” sorusudur. Siyaset felsefesi için bu sorunun hayati olmasının nedeni şudur: Siyaset felsefesi genel olarak iktidarı irdeler. Bu açıdan bakıldığında iktidarın kaynağı irdelenmesi gereken en temel sorundur.
Siyaset felsefesinin temel kavramları içerisinde iktidar vardır. İktidar bir işi yapıp yapmama gücünü elinde bulundurma demektir. Siyasi iktidar ise devleti yönetenlerin elinde bulundurduğu güçtür. Devlet idarecileri öyle ya da böyle ellerinde bir iktidar (otorite) bulundurmaktadır. Siyaset felsefesi açısından temel sorulardan biri de bu iktidarın kaynağının ne olduğudur. Bu konuda çeşitli tartışmalar vardır.
Devletin Niteliğine Göre İktidar Kaynağı
İktidar kaynağını nereden alır sorusuna tek bir cevap vermek mümkün değildir. Genel olarak iktidarın kaynağının halk olduğu düşünülür. Ancak halkın temsilciler yoluyla bir iktidar seçmesi demokratik devlet niteliklerinden biridir. Teokratik devletlerde iktidarın kaynağı dindir. Ya da ideolojik devletlerde siyasi otoritenin kaynağı mevcut ideolojidir.
Dikkat edilmesi gereken husus şudur: Devletin niteliği ve yönetim biçimi iktidarın kaynağını da belirleyen unsurdur.
Günümüzde en yaygın yönetim bicimi cumhuriyettir. Cumhuriyet yönetimlerinde iktidarın halkta olması söz konusudur. Bu nedenle cumhuriyetlerde iktidarı kaynağını halktan alır. İdareci sınıf da halk içerisinde çıkar.
Monarşi yönetimlerinde iktidarın kaynağı bir soya, aileye ya da geleneğe bağlıdır. Bu nedenle siyasi iktidarın kaynağı halk değildir. Ancak bir siyasi iktidarın uzun dönem hakim olabilmesi için halkın kabulüne ihtiyaç vardır. Çünkü devletin en önemli unsuru idareciler değil halktır. Bütün yönetimlerde halk çoğunluktadır.
Bireyler Arası Sözleşme
Bir ülkenin vatandaşları doğduklarında doğal olarak bir sözleşmeye tabidirler. Doğdukları ülkenin vatandaşı olur ve o ülkenin temel ilkelerine göre yetiştirirler. Toplumda geçerli olan hukuk kurallarına riayet etmek ve sorumlulukları üstlenmek zorundadırlar. Bu toplumsal sözleşme bireylere tek tek sorulmaz. Devletin esas yapısını oluşturduğu için her bireyin bu sözleşmeyi kabul etmesi beklenir. Örneğin bir birey saldırıya uğramak istemez. Devletin onu saldırıdan koruması için başkalarına da saldırmamasını zorunlu hale getirmesi gerekir. Bir toplumda yaşaya bireyler arasında başta hukuk olmak üzere birçok toplumsal sözleşme bulunur.
Toplumsal sözleşmeler zamanla değişir ve yenilenir. Ancak bireyleri bir araya getirip devlet yapan en temel değer sözleşmedir. Toplumsal sözleşme çoğu zaman iktidara da kaynaklık eder. İktidarın türü ne olursa olsun iktidarı kabul eden halk onaylayıcı makamdadır. Siyasetin koyduğu kurallara göre yaşayan toplum kabul ettiği otoriteye meşruiyet kazandırır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı