Endosimbiyoz Hipotezi

30.04.2017 - 18:31

"Endo" iç veya içinde, "simbiyoz" ise birlikte yaşam demektir. Ensosimbiyoz içinde birlikte yaşamak gibi bir manaya gelmektedir. Endosimbiyoz hipotezi iç içe yaşamak üzerine geliştirilmiştir. Bu kuramın temeli mitokondri ve kloroplastının genetik materyal taşıdığının fark edilmesiyle atılmıştır. Endosimbiyoz kuramı canlıların kökeniyle ilgili bir evrimsel basamağı açıklar.

Endosimbiyoz hipotezi şöyle der: Mitokondri ve kloroplast organelleri prokaryot canlılarla ortak bir kökene sahiptir. Prokaryot hücre zamanla başka bir hücrenin içine girerek onunla ortak yaşam ilişkisine girmiştir. Bu prokaryot hücre oksijenli solunum yapmaktadır. Korunmak ve besin elde etmek için girdiği hücre ile sıkı bir ilişki kurmuştur. Büyük hücre de içindeki bu hücreyi sindirmemiştir. İkisi bağımsız bölünerek çoğalmıştır. Nesiller boyu süren ilişki sonucunda iki canlı birbirine muhtaç hale gelmiş ve ayrı yaşayamamaya başlamıştır.

endosimbiyoz hiptezi

Endosimbiyoz hipotezine göre mitokondri ve kloroplastın oluşumu prokaryot hücrenin ökaryot hücre içine girerek birlikte yaşamasıyla açıklanmaktadır. Bu iki organelin benzer özellikleri (çift zar, özel DNA vs.) temel alındığı zaman ortaya çıkışlarının da benzer olduğu söylenebilir.

Mitokondri ile kloroplastın hikâyesi benzer şekilde açıklanmaktadır. Kloroplastta da kendi besinini fotosentez ile üreten prokaryot bir hücre başka bir hücre ile simbiyoz kurmuştur. İçinde pigmentleri olan bu hücre zamanla birçok özelliğini yitirmiş ve bağımlı hale gelmiştir. Endosimbiyoz kuramına göre bu iki organel bağımsız bölünme yeteneğini bugüne kadar sürdürmüştür.

Endosimbiyoz Kuramının Delilleri

Mitokondri ve kloroplastın eski prokaryot hücreler olduğu tezini kuvvetlendiren deliller bulunmaktadır. Bu delilleri şöyle sıralayabiliriz.

  • Mitokondri ve kloroplastın DNA'ları ökaryot hücrelere değil prokaryot hücrelere benzer. DNA'larında protein kılıf bulunmaz. DNA'lar dairesel ve küçüktür.
  • Ökaryot hücreler mitozla bölünür. Bu süreçte iğ iplikleri oluştururlar. Oysa mitokondri ve kloroplast doğrudan ikiye bölünerek bakteri bölünmesine benzer bir çoğalma gösterirler.
  • Bu organellerin ribozomları da yine ökaryot hücrelerden çok prokaryot hücrelere benzer.
  • Organellerde bulunan ribozomal RNA'lar prokaryotlara benzer yapıdadır.

Bazı bilim insanları çekirdek zarının da hücre zarından oluştuğunu ileri sürmektedir. Bu düşüncenin temel noktası bakteri kromozomlarının hücre zarına tutunmuş olmasıdır. Teoriye göre kromozomun tutunduğu bölge katlanıp kromozomu da içine almıştır. Zamanla ayrılıp çekirdeği meydana getirmiştir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap