Starling Hipotezi
Doku ve kan arasında madde alışverişi vücuttaki hücrelerin beslenmesinin temelidir. Her hücre ihtiyaç duyduğu oksijeni ve diğer maddeleri kan aracılığıyla alır. Kan vücuttaki taşıma sıvısıdır. Starling hipotezi dolaşım sistemi içerisinde madde alışverişinin nasıl yapıldığını açıklayan bir hipotezdir. Ernst Starling, Starling hipotezi adını alacak sıvı alışverişi teorisini 1896'da yayınladı.
Dolaşım sisteminin ana işlevi, gıda maddelerini ve gazları hücrelere ulaştırmak ve hücrelerdeki atık maddeleri de kana alıp boşaltım organlarına iletmektir. Hipotez, dolaşım sisteminin bu değişimi hangi ilkeyle yaptığıyla ilgilidir. Kılcal sıvı dengesi ve değişimi bu işlemin merkezinde yer alır.
Kılcal Damarlarda Madde Alışverişi
Kılcal damarlar her yere ulaşacak şekilde ağlanmışlardır. Çok sayıda ve çok küçük oldukları için en ince detaylara dahi ulaşırlar. Bu damarların çeperleri geçirgendir. Dolayısıyla madde alışverişi bu damarlar aracılığıyla gerçekleştirilir.
Hücrelerin arasını dolduran doku sıvısı dediğimiz bir sıvı vardır. Bu sıvı kılcal damarlar ile temas halindedir. Hücreler alışverişi doku sıvısıyla yaparlar. Doku sıvısı da alışverişi kılcal damarlarla yaparlar. Starling hipotezi ise doku sıvısı ile doku kılcalları arasındaki madde alışverişini açıklamaktadır.
Madde alışverişinde etkili olan şey kan basıncı ve kanın protein ozmotik basıncıdır. Kan proteinleri kılcal damar zarlarından geçemeyecek kadar büyüktür. Bu nedenle doku sıvısına geçmezler. Kanda emme basıncı oluştururlar.
Kan basıncı ise kılcal damar boyunca sabit değildir. Atardamar ucunda basınç, toplardamar ucuna göre daha yüksektir. Böylece kılcal damar tarafında kan basıncı emme kuvvetinden yüksek olduğu için kandan doku sıvısına madde geçişi olur. Buna karşın toplardamar tarafında emme kuvveti sabit olmasına rağmen, azalan kan basınca göre daha büyük hâle gelir. Böylece kılcal damarın toplardamara yakın olan kısmında doku sıvısından kana geçiş olur.
Starling hipotezinde anlatılanlar yukarıdaki görselde özet bir şekilde gösterilmiştir.
Kılcallardan doku sıvısına geçen sıvının tamamı hücreler tarafından alınmaz. Bir kısmı doku sıvısında kalır. Burada çeşitli antikorlar da mevcuttur. Doku sıvısında kullanılmayan bu yapılar lenf damarlarıyla alınarak dolaşıma geri kazandırılır.
Starling hipotezinde bütün bu süreç matematiksel modellerle formüle edilmiştir. Starling eşitliği denen formül bu süreci matematiksel olarak ifade etmektedir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı