Mutualizm Nedir?
Mutualizm nedir? Bu soruyu mutualizmi tanımlayarak yanıtlayalım. Mutualizm birlikte yaşam ilişkilerinin bir tanesidir. Simbiyotik yaşam da denen birlikte yaşam, birden fazla canlının belirli bir ilişki içerisinde yaşamını sürdürmesi demektir. Mutualizm, kommensalizm ve parazitlik birlikte yaşamın üç ayrı formudur. Mutualizm bu ikili yaşam formlarından iki tarafın da fayda gördüğü ilişkidir. Yani birlikte yaşam iki canlının da faydasına ise bu ilişki mutualist bir ilişkidir demektir.
Canlılar birçok nedenden dolayı mutualist ilişki kurar. Korunma, barınma, beslenme, daha rahat üreteme bu nedenlerden en önemlileridir. Bu tür bir ilişkide çıkar birliği sağlanırken genellikle bir taraf her zaman beslenme amacı taşır. Diğer taraf ise ilişkinin türüne göre beslenme, korunma, temizlenme ya da üreme gibi amaçlar taşıyabilir.
Mutualizm Çeşitleri
Mutualizmde birlikte yaşayan iki canlıdan zarar gören olmaz. Bazı mutualist ilişkilerde iki taraf da yaşamak için birbirine muhtaçken bazılarında ise ikisi de zorunlu olmadığı halde fayda için bir araya gelmiştir. Buna göre mutualizmi ikiye ayırabiliriz. Mutualizm çeşitleri:
- Sürekli mutualizm
- Kısmi mutualizm
Sürekli mutualizme zorunlu mutualizm de denir. Burada canlılar yaşamak için birbirine muhtaçtır. İki canlının birlikte yaşamak dışında alternatifi yoktur. Otçul memelilerin bağırsağında yaşayan bazı mikroorganizmalarla arasında ilişki buna örnektir. Hayvanın beslenebilmesi için ottan aldığı selülozun sindirilmesi gerekir. Bu sindirimi bağırsaklardaki mikroorganizmalar gerçekleştirir. Aynı şekilde bu mikroorganizmalar yaşamak için otçul memeliye muhtaçtır.
Kısmi mutualizme fakültatif mutualizm de denir. Burada ilişki zorunlu olmadığı için genellikle kalıcı da değildir. İlişki sırasında her iki taraf da fayda görür ancak bağımlılık olmadığı için ilişki sona erer. Örneğin bir filin üzerindeki küçük böcekleri yiyen bir kuş fil ile kısmi mutualist ilişkiye girer. Kendisi beslenirken fili de küçük böceklerden temizler. Ancak görevini tamamlayınca kolaylıkla filden ayrılır.
Mutualizm Örnekleri
Mutualizmi iyi anlayabilmek için mutualizm örneklerine kısaca bakmak gerekir. Bakteri ve alglerden tutun da hayvanlara kadar mutualizmin birçok örneği vardır. Bu örnekleri bilmek canlıların yaşamak için nasıl birbirine yardımcı olduğunu anmamıza daha fazla olanak sağlar.
Polinatörler bitki polenlerini taşıyan böcek türü canlılardır. Bunlar bitkilerle mutualist bir ilişki kurarlar. Arı gibi canlılar bitkilerden öz veya nektar alırken polenlerin taşınma sürecine de katkı sağlamış olur.
Karınca ve bitler arasındaki ilişki de mutualist bir ilişkidir. Karıncalar bitleri diğer böceklere karşı korurken bitlerin ürettiği salgılardan yararlanır.
İnsanlar ve bazı bakteriler mutualizm ilişkisi taşırlar. Bakteri, insanların ve diğer memelilerin bağırsaklarında yaşar ve bazı besinlerin sindirimine yardımcı olur. Bakterilere besin maddeleri ve barınma imkânı da memeli tarafından sağlanır. Böylece iki taraf da bu ilişkiden fayda görmüş olur.
Likenler yine iyi bir mutualizm örneğidir. Likenler, mantarlar ve yosunlar ya da mantarlar ve siyanobakteriler arasındaki simbiyotik birleşmeden ortaya çıkan karmaşık organizmalardır. Mantar fotosentetik alglerden veya bakterilerden elde edilen besin maddelerini alır. Yine mantar sayesinde bu canlılar tutunacak bir yer bulurlar ve aynı zamanda mantarın besinlerinden de faydalanırlar.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı