Enzimler Nedir Biliyor Muyuz?
Hayatımızda inanılmaz derecede önem arz eden enzimlerin ne olduÄŸunu biliyor muyuz? Öyle veya böyle enzim kelimesini bir yerden duymuÅŸuzdur. Peki, gerçekte enzimler nedir sorusunu cevaplayabiliyor muyuz? Bu yazıda kısaca enzimlere deÄŸineceÄŸiz.
Canlı hücrelerin her biri için hayati derecede gerekli olan binlerce çeÅŸit katalizörlerden birçoÄŸu enzim diye adlandırılan büyük proteinlerdir. Enzimler özel katalitik etkinlik gösterirler.
Enzimler kısaca yüksek molekül ağırlığına sahip proteinlerdir. ÖrneÄŸin sütün sindirilmesinde, laktoz adı verilen süt ÅŸekeri laktaz enzimi yardımıyla daha basit ÅŸekerler olan glukoz ve glaktoza parçalanır. Laktaz enzimi büyük ölçüde proteinden meydana gelmiÅŸtir.
Enzim Özellikleri
Enzimler, kataliz yapan biyomoleküllerdir. Enzim tepkimelerinde tepkimeye giren moleküllere substrat adı verilir. Enzimler bunları farklı moleküllere dönüÅŸtürür. Biyokimyacılar enzim etkinliÄŸini kilit - anahtar modeli ile açıklar. Bu modelde substrat adı verilen tepkimeye giren madde, enziminin etkin merkezi denen bir bölgesinde enzime baÄŸlanır ve bir kompleks oluÅŸur. Bu kompleksin bozulması sonucunda ürün meydana gelir ve enzim yeniden serbest kalır.
Serbest kalan enzim tekrar bir substrata baÄŸlanarak etkinliÄŸine devam eder. Bir canlı hücredeki tepkimelerin hemen hemen tamamı yeterince hızlı olabilmek için enzime gerek duyar. Enzimler substratları için son derece seçici oldukları ve pek çok olası tepkimeden sadece bir kaçını hızlandırdıklarından dolayı, bir hücredeki enzimlerin kümesi o hücrede hangi metabolik yolların bulunduÄŸunu belli eder. Yani enzimler büyük ölçüde tepkimeye özgüdür.
Enzimlerin Yapı ve Görevleri
Enzimlerin etkinliÄŸi baÅŸka moleküller tarafından etkilenebilir. Ä°nhibitörler enzim aktivitesini azaltan moleküller, aktivatörler ise enzim aktivitesini artıran moleküllerdir. Etkinlik ayrıca sıcaklık, kimyasal ortam ve substrat deriÅŸimi tarafından etkilenir. Bazı enzimler endüstriyel amaçlı kullanılırlar, örneÄŸin antibiyotik sentezinde. Bazı ev ürünlerinde biyokimyasal tepkimeleri hızlandırmak için enzimler kullanılır. ÖrneÄŸin, çamaşır tozunda bulunan enzimler lekelerdeki protein ve yaÄŸları parçalar. Böylece temizlik saÄŸlanmış olur. Temizleme olayı aslında bir tepkime olayıdır. Kir diye adlandırdığımız maddenin bir çeÅŸit çözücüde çözülmesidir. Biz bu çözücüyü temizlik maddesi olarak biliriz. Ä°ÅŸte bu noktada temizlenme olması için çözen ve çözünen maddelerin etkileÅŸiminin güçlü olması gerekir. Bu etkileÅŸimi arttıran ÅŸey ise enzimlerdir.
Enzimler, biyolojik katalizörler olup substrat moleküllerin yapısını deÄŸiÅŸtirerek reaksiyonun ilerlemesini saÄŸlarlar. Enzimler biyokimyasal tepkimelerin hızlarını 106 - 1018 mertebesinde artırırlar. Ayrıca bir enzim yalnızca tek bir moleküle karşı etkindir. Bu molekül daha önce substrat olarak adlandırılmıştı. Canlı bir sistemde ortalama 3000 farklı enzim olduÄŸu tahmin edilmektedir. Her enzim bir substratı ürüne çeviren özel bir tepkimeyi katalizler. Enzim katalizi genellikle homojendir. Substrat ve enzim aynı sulu çözeltide yer alır.
Bir enzim, bir veya daha fazla etkin uç içeren özgün ve büyük protein molekülüdür. Substrat bu uçlarla etkileÅŸir. Enzim molekülleri esnek bir yapıya sahiptir ve çok çeÅŸitli substratları çevrelemek üzere ÅŸekillerini deÄŸiÅŸtirebilirler.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı