Pulsus paradoxus (pulsus paradoksus) nedir? Nabız çeşitleri ve klinik önemlerinden bahseder misiniz?

Pulsus paradoxus: inspiryumda (nefes alma esnasında) kan basıncının düşmesine denir. Normal bir fizyolojide inpiryum esnasındaki kan basıncı ekspiryum (nefes verirken) anındaki kan basıncından 5-6 mmHg daha düşüktür, nabız daha zayıf ve daha hızlıdır . Bu fark normal fizyolojik bir faktır. Şayet bu fark 10 mm civayı geçerse yani düşmesi gerekenden daha fazla kan basıncı düşerse buna pulsus paradoksus (pulsus paradoxus) denir.

Nefes alma esnasında artmış sağ ventrikül hacmi septum vasıtasıyla sol ventrikül diyastolik doluşunu azaltır ve sol kalbin stroke hacmi azalır, ayrıca inspiryumda (soluk alma esnasında) akciğerde kanın göllenmesi ve bunun neticesinde sol ventrikülün preloadının (sol kalbe gelen kanın) azalması pulsuz paradoksusa sebep olur. Radial arterden nabız kontrolü ile veya sfingomanometre ile pulsuz paradoxus farkedilebilir.

Pulsus paradoksus nedenleri:

• Kalp yetmezliği (Kalp yetersizliği)
• Kalp tamponadı
• Konstriktif perikardit
• Perikardiyal frotman
• Perikardiyal efüzyonle birlikte kardiyak tamponad
• Sağ ventrikül miyokard enfarktüsü
• Tansiyon pnömotoraks
• Hipovolemik şok
• Pulmoner embolizm (Masif pulmoner emboli)
• Astım (Akut astım atağı)
• Amfizem
• Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
• Gebelik
• Obezite

Nabız Türleri:

• Normal nabız: Hızı, ritmi ve hacmi normal olan nabızdır.
• Pulsus bigeminus (Bigemine nabız): Art arda gelen iki nabız dalgasından sonra uzunca süren nabızsızlıktır. Burada ikinci nabız birinci nabızdan daha zayıftır.
• Pulsus alternans: Sol kalp yetmezliğinde görülen amplitüdü değişken nabız. Bir nabız vurusu güçlüyken diğeri zayıftır.
• Pulsus bisferiens: Aynı sistolik nabzın tepe noktasında iki tane pik görülmesidir. En çok brakial arter ve femoral arterden hissedilir.
• Pulsus paradoxus: inspiryum esnasında görülen sistilok kan basıncı düşmesinin abartılı olmasıdır.
• Pulsus filiformis (Filiform nabız): Veya jenerik adıyla filiform pulse; şok tablosunda görülen, yüksek frekanslı ve düşük amlitüdlü nabız türüdür.
• Pulsus parvus et tardus: Güçsüz ve geç hissedilen nabız. Aort darlığında, kan kayıplarında(hipovolemi), konjestif kalp yetmezliğinde görülür.
• Dicrotic Pulse (Dikrotik nabız): Bir nabız vuruşunda iki vuruş gözlenen nabızdır. Hipovolemik şokta, kalp tamponadında, dilate kardiyomiyopatide görülür.
• Corrigan Nabız (Collapsing pulse, water hammer pulse, pulsus celer altus): Sıçrayıcı nabız, güçlü ama kısa süren nabızdır. Aort yetmezliği, anemi, hipertiroidi,  patent duktus arteriozus, beri beri hastalığında görülür.
• Hiperkinetik nabız: Amplitüdü(gücü) yüksek fakat kısa süren nabızdır. Korrigan nabız bir hiperkinetik nabız türüdür. Birçok patolojiye eşlik edebilir.