C₆H₁₂O₆ + KNO₃ → CO₂ + H₂O + KOH +N₂O denkleştirilmiş eşitlik nedir? Yardım eder miniz?

Denklem denkleştirme kimyada çok sık karşımıza çıkar. Kimyasal hesaplamaları yapabilmek için denklemleri denkleştirmek ve eşitlik bulmak önemlidir. Soruda verilen denklemi eşitlerken de dikkat etmemiz gerekenler şöyledir:

1. En uzun molekülün kat sayısını 1 olarak belirle
2. H ve O dışındaki atomları eşitle
3. H'ları eşitle
4. O'ları eşitle
5. İki taraftaki atom sayısının aynı olduğu kontol et.

Denkleştirme işleminde genellikle en uzun molekülün kat sayısına 1 verilir. Daha sonra N atomlarını eşitlemek için N₂O'nun başına x, KNO₃'ün başına 2x yazarız.

C₆H₁₂O₆ + 2xKNO₃ → CO₂ + H₂O + KOH + xN₂O

Denklemde N eşitliği sağlantı ancak bu sefer K eşitliği bozuldu. Bunu sağlamak için bu sefer KOH'ın başına 2x yazarız.

C₆H₁₂O₆ + 2KNO₃ → CO₂ + H₂O + 2xKOH + xN₂O

K ve N atomları eşit olduğu için şimdi C atomuna bakabiliriz. En son da sırasıyla H ve O atomlarını eşitleyeceğiz. Sol tarafta 6, sağ tarafta ise 1 tane C atomu var. Öyleyse CO₂'nin başına 6 yazarız.

C₆H₁₂O₆ + 2xKNO₃ → 6CO₂ + H₂O + 2xKOH + xN₂O

C atomları da eşitlendi. K ve N atomları da eşitlendi. Şimdi sırasıyla H ve O atomlarını eşitleyeceğiz böylece verdiğimiz x değerini de elde etmiş olacağız. Solda 12 H olduğuna göre sağda da 12 tane olmalıdır. H2O'nun başına henüz kat sayısı yazmadık. Ancak eşitliğin sağlanabilmesi için H₂O'dan 12 - 2x kadar H gelmelidir.  Bu nedenle suyun kat sayısı 6-x olur.

C₆H₁₂O₆ + 2xKNO₃ → 6CO₂ + (6-x)H₂O + 2xKOH + xN₂O

Şimdi N, K, C ve H atomları eşit olduğuna göre en son oksijen sayılarını kontrol ediyoruz. Sol ve sağdaki oksijen sayılarını eşitlersek

6 + 6x = 12 + 6 - x + 2x + x = 18 + 2x olur.

4x = 12 ⇒ x = 3 olur.

Denklemde x yerine 3 yazarsak O atomlarının sayısı da doğal olarak eşit çıkacaktır. Son durumda denklem şöyle olur:

C₆H₁₂O₆ + 6KNO₃ → 6CO₂ + 3H₂O + 6KOH + 3N₂O

Denklemde en başta 1 ve 2 değerleri yerine x ve 2x değerlerini vermemiz sonradan çıkan bir eşitsizliği önlemek içindir. Çok sayıda bileşiğin katıldığı denklemlerde siz de bu yöntemi kullanabilirsiniz.