Sıvıların Özellikleri - Webders.net

Sıvıların Özellikleri

25.11.2019 - 23:44

Maddeler doÄŸada yaygın olarak katı, sıvı ve gaz halinde bulunabilir. Bu üç hal arasında çeÅŸitli özellik fakları bulunmaktadır. ÖrneÄŸin içtiÄŸimiz su sıvı iken onu dondurunca ortaya çıkan buz katı ve kaynattığımızda çıkan buhar ise gaz halidir. Bu yazıda sıvı maddelerin özellikleri nelerdir öÄŸrenmeye çalışacağız. Dilerseniz önce kısaca sıvıların özelliklerini sıralayalım. Ardından detaylara girelim.

Sıvıların özellikleri maddeler halinde ÅŸöyle sıralanabilir:

  • Sıvılar katılara göre düzensiz, gazlara göre daha düzenlidir.
  • Tanecikler sıvılarda tamamen ayrılmış deÄŸildir. Ancak bir birinin üzerinden kayma ve titreme hareketi yaparlar. Bu da onları kısmen düzensiz ve akışkan yapar.
  • Sıvılarda moleküller arası boÅŸluklar azdır. Çok az sıkıştırıldıkları için “sıkıştırılamaz” olarak kabul edilirler.
  • Sıvıların ÅŸekli yoktur. Hangi kaba koyarsanız o ÅŸekli alırlar.
  • Sıvılarda yüzey gerilimi vardır.
  • Sıvılar akmaya karşı direnç gösterir. Bu dirence viskozite denir.
  • Katıların erimesiyle sıvılar, sıvıların buharlaÅŸmasıyla gazlar meydana gelir.
  • Sıvılar belirli sıcaklıklarda donarak katı hale gelirler. Donma noktası ayırt edici bir özelliktir.
  • Sıvılar belirli sıcaklıkta kaynarlar. Kaynama noktası sıvılar için ayırt edici bir özelliktir.
Ä°çme suyu, süt, zeytin yağı, benzin gibi maddeler günlük hayatta yaygın olarak kullanılan sıvı maddeler için örnek gösterilebilirler.

Sıvılarla İlgili Sık Sorulan Sorular

8. sınıf fen bilgisi ve 9. sınıf kimya müfredatında detaylı olarak iÅŸlediÄŸimiz sıvılarla ilgili aklımıza takılan bazı sorular olabilir. Yaygın olarak sorulan bu sorulara cevap vererek konunun anlaşılmasını saÄŸlayalım.

Sıvı maddelerin hacmi var mıdır?

Evet bir hacimler vardır. Ancak akışkan olduklarından hacimlerini ölçmek için sıvıları kaba doldurmamız gerekir.

Sıvı maddelerin kütlesi var mıdır? Elbette vardır. Kütle maddenin ortak özelliÄŸidir. Hangi fazla olursa olsun maddelerin kütlesi vardır.

Sıvı maddelerin hacim ve ÅŸekil bakımından özelliÄŸi nedir?

Hacimleri vardır. Şekilleri ise yoktur. Bir kaba girdiklerinde o kabı doldurdukları kısmın şeklini alırlar.

Sıvılar nasıl gaza dönüÅŸür?

Sıvıları ısıtırsak moleküllerin kinetik enerjisi artar. Bu enerji moleküller arası çekim kuvvetini yenerse sıvı gaz haline geçer ve moleküller daha düzensiz hale gelir.

Dilerseniz ÅŸimdi de maddenin sıvı haline özgü bazı özellikleri üzerinde duralım.

Ä°lgili yazı: Katıların özellikleri

Sıvıların özellikleri

Sıvıların Özellikleri (Detaylı)

Bu baÅŸlık altında sıvılara özgü olan viskozite, buharlaÅŸma ve kaynama özellikleri üzerinde duracağız.

Viskozite

Sıvılara özgü bir özelliktir. Normalde akışkan olan sıvılar akmaya karşı direnç gösterir. Viskozite bu dirence verilen addır. Viskozite ile ilgili bilgiler ÅŸöyle sıralanabilir:

  • Sıvıların akmaya karşı gösterdiÄŸi dirençtir.
  • Moleküller arasındaki çekim kuvvetinin artması viskoziteyi de arttırır.
  • Viskozite ve akışkanlık birbirinin tersidir.
  • Viskozite sıcaklıkla deÄŸiÅŸir.
  • Maddelerin belirli sıcaklıklarda kendilerine özgü viskozite deÄŸerleri bulunmaktadır.

Bir sıvının molekülleri arasındaki çekim kuvveti artarsa viskozitesi ve yüzey gerilimi artar. Maddenin düzensizliÄŸi ve akışkanlığı azalır.

BuharlaÅŸma ve Kaynama

Sıvı moleküllerinin belirli bir enerjiye ulaşıp gaz gazına geçmesine buharlaÅŸma denmektedir. BuharlaÅŸmanın olabilmesi için moleküllerin kazandığı kinetik enerjinin sıvıya etki eden çekim kuvvetini aÅŸması gerekir. Bu nedenle maddeler ısındıkça daha kolay buharlaşır.

Bir sıvının buhar basıncının dış basınca eÅŸit olduÄŸu noktaya kaynama denir. Kaynama sırasında yoÄŸun bir ÅŸekilde buharlaÅŸma gerçekleÅŸmektedir.

Kaynama ve buharlaşma sık karıştırılmaktadır. Sıvılar her sıcaklıkta buharlaşabilir ancak belirli bir sıcaklığa ulaşmadan kaynamazlar.

Kaynama ve buharlaÅŸma ile ilgili önemli bilgiler ÅŸöyle sıralanabilir:

  • BuharlaÅŸma yüzeyden gerçekleÅŸir. Bunun nedeni yüzeydeki moleküllere daha az çekim kuvveti etki etmesidir.
  • BuharlaÅŸma endotermik bir olaydır. Yani buharlaÅŸma ısı alandır. BuharlaÅŸma ÅŸu ÅŸekilde gösterilebilir: A(s) + ısı → A(g)
  • BuharlaÅŸma her sıcaklıkta gerçekleÅŸebilir. Ancak sıcaklığın artması buharlaÅŸma miktarını arttırır.
  • Kaynama sıvının her tarafında gerçekleÅŸir.
  • Saf sıvı kaynama noktasına ulaÅŸtığında tamamı gaz olana kadar sıcaklık artışı gözlenmez.
  • Kaynama noktası saf sıvılar için ayırt edici bir özelliktir. Ancak karışımların kaynama noktaları deÄŸiÅŸkendir.
  • Düdüklü tencere basınç etkisiyle kaynama noktasını arttırır.
  • YükseÄŸe çıktığımızda basınç azaldığından kaynama noktası düÅŸer.
  • Sıvının miktarı, ilk sıcaklığı, ısıtıcının kuvveti gibi etmenler kaynama noktasını deÄŸiÅŸtiremez.
  • Kaynama noktası belirli bir basınç için söylenebilir. Çünkü basınç deÄŸiÅŸirse kaynama noktası da deÄŸiÅŸecektir.

Buhar Basıncı ve Buharlaşma Hızı

Buharlaşma hızını adından da anlayabiliriz. Birim zamandaki buharlaşma miktarına buharlaşma hızı denmektedir. Sıcaklık artarsa buharlaşma artar. Aynı şekilde dış basıncın azalması da buharlaşmayı ve kaynamayı daha kolay hale getirir.

Sıvıyı geniÅŸ yüzeyli bir kaba koyarsak moleküllerin serbest ortala geçebileceÄŸi alan artar. Bu nedenle buharlaÅŸma hızı artar. Suda tuz gibi bir madde çözünürse buharlaÅŸma hızı azalacaktır. Kaynama noktası da daha yüksek hale gelecektir.

Denge Buhar Basıncı Kavramı

EÄŸer havada su buharı yani nem fazlaysa suyun buharlaÅŸması daha zor hale gelir. Çünkü buharlaÅŸma bir denge olayıdır. EÄŸer buharlaÅŸmayı kapalı bir kapta yaparsanız buharlaÅŸan moleküller biriktikçe buhar basıncı artacak ve buharlaÅŸma daha zor hale gelecektir. Bu nedenle düdüklüde piÅŸen çorba normalden daha yüksek sıcaklıkta kaynar.

Kapalı kapta buharlaÅŸma olduÄŸu gibi bunun tersi de sürekli olur. Yani aynı anda çift yönlü olarak buharlaÅŸma ⇔ yoÄŸunlaÅŸma dengesi kurulur. Bu dengeye sıvı - buhar dengesi denir.

EÄŸer sıcaklık artarsa sıvı daha çok buharlaÅŸacak ancak yine dengeye ulaÅŸacaktır. Dolayısıyla sıcaklığın artması yeni bir denge noktasının kurulmasına olanak saÄŸlar. Yeni dengede buhar basıncı daha yüksek olacaktır.

Buhar basıncı aÅŸağıdaki faktörlere baÄŸlıdır:

  • Sıvının türü buhar basıncında etkilidir. Çekim kuvveti yüksek olan sıvının aynı sıcaklıkta buhar basıncı daha düÅŸük olur.
  • Sıvı safsa buhar basıncı daha yüksektir. Ä°çinde katı çözüldükçe aynı sıcaklıktaki buhar basıncı düÅŸer.
  • Sıcaklık artarsa buhar basıncı artacaktır. Kapalı kapsa ise denge buhar basıncı daha yüksek olacaktır.
Buhar basıncı dış basınca (atmosfer basıncı) ve sıvı miktarına bağlı değildir. Buna dikkat etmek gerekir.

Nem ve Yağış Oluşumu

Atmosferde çeÅŸitli gazla bulunmaktadır. Bu gazlardan biri de su buharıdır. Su buharının önemli bir kısmı yere yakın bölgede toplanmıştır. Ä°ÅŸte atmosferdeki su buharı ile buharlaÅŸmanın olduÄŸu deniz ve okyanuslar arasında da denge buhar basıncı kurulmaktadır.

Havanın taşıyabileceği buhar yani nem miktarına maksimum nem denir. Maksimum nem sıcaklıkla değişmektedir. Maksimum neme ulaşmış bir hava doygunluk noktasına oluşmuştur.

EÄŸer hava maksimum nem almış ve buhara doymuÅŸsa sıcaklığın düÅŸmesiyle buhar fazla gelecek ve yoÄŸunlaÅŸmayla birlikte yakış yaÄŸacaktır.

Havada belirli bir anda bulunan nem miktarına ise mutlak nem denir. Belirli bir sıcaklıktaki mutlak nemin o sıcaklıkta havanın taşıyabileceÄŸi maksimum neme oranı ise bağıl nem ÅŸeklinde adlandırılır. Bağıl nem yüzde olarak ifade edilir.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap